استاندارد آموزش شایستگی سرویس و نگهداری خودرو
سرویس و نگهداری خودرو شغلی است در حوزه صنایع خودرو که شامل شایستگی هایی چون ایمنی و بهداشت محیط کار ، سرویس سیستم روغن کاری ، سرویس سیستم جرقه زنی …
اطلاعات پایه
| نام رسمی | جمهوری اسلامی ایران |
|---|---|
| سازمان صادرکننده | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور) |
| دپارتمان | معاونت پژوهش، برنامهریزی و سنجش مهارت، دفتر پژوهش، طرح و برنامهریزی درسی |
| تاریخ تدوین | ۱۳۹۴/۰۸/۲۰ |
| کد ISCO | Isco-08 |
| گروه شغلی | صنایع خودرو |
| کد شناسایی صلاحیت ملی | ۷۲۳۱-۰۱-۵۵-۱ |
کدهای آموزش شغلی ملی
| کد کامل | ۷۲۳۱-۰۱-۵۵-۱ |
|---|---|
| شناسه صلاحیت | ۷۲۳۱ |
| شناسه شغل | ۰۱ |
| شناسه گروه | ۵۵ |
| سطح مهارت | ۱ |
تعاریف
تعاریف و مفاهیم
در این بخش تعاریف و مفاهیم کلیدی مربوط به این استاندارد شغلی ارائه شده است.
تعاریف:
استاندارد شغل : مشخصات شایستگی ها و توانمندیهای مورد نیاز برای عملکرد موثر در محیط کار را گویند در بعضی از موارد استاندارد حرفه ای نیز گفته می شود.
استاندارد آموزش : نقشه ی یادگیری برای رسیدن به شایستگیهای موجود در استاندارد شغل .
نام یک شغل : به مجموعه ای از وظایف و توانمندیهای خاص که از یک شخص در سطح مورد نظر انتظار میرود اطلاق می شود .
شرح شغل : بیانیه ای شامل مهمترین عناصر یک شغل از قبیل جایگاه یا عنوان شغل ، کارها ارتباط شغل با مشاغل دیگر در یک حوزه شغلی ، مسئولیت ها ، شرایط کاری و استاندارد عملکرد مورد نیاز شغل .
طول دوره آموزش : حداقل زمان و جلسات مورد نیاز برای رسیدن به یک استاندارد آموزشی .
ویژگی کارآموز ورودی : حداقل شایستگی ها و تواناییهایی که از یک کارآموز در هنگام ورود به دوره آموزش انتظار می رود .
کارورزی: کارورزی صرفا در مشاغلی است که بعد از آموزش نظری یا همگام با آن آموزش عملی به صورت محدود یا با ماکت صورت می گیرد و ضرورت دارد که در آن مشاغل خاص محیط واقعی برای مدتی تعریف شده تجربه شود. مانند آموزش یک شایستگی که فرد در محل آموزش به صورت تئوریک با استفاده از عکس می آموزد و ضرورت دارد مدتی در یک مکان واقعی آموزش عملی ببیند و شامل بسیاری از مشاغل نمی گردد.
ارزشیابی : فرآیند جمع آوری شواهد و قضاوت در مورد آنکه یک شایستگی بدست آمده است یا خیر که شامل سه بخش عملی ، کتبی عملی و اخلاق حرفه ای خواهد بود .
صلاحیت حرفه ای مربیان : حداقل توانمندیهای آموزشی و حرفه ای که از مربیان دوره آموزش استاندارد انتظار می رود .
شایستگی : توانایی انجام کار در محیطها و شرایط گوناگون به طور موثر و کارا برابر استاندارد .
دانش : حداقل مجموعه ای از معلومات نظری و توانمندیهای ذهنی لازم برای رسیدن به یک شایستگی یا توانایی که میتواند شامل علوم پایه ریاضی ، فیزیک ، شیمی ، زیست شناسی ، تکنولوژی و زبان فنی باشد .
مهارت : حداقل هماهنگی بین ذهن و جسم برای رسیدن به یک توانمندی یا شایستگی . معمولاً به مهارت های عملی ارجاع می شود .
نگرش : مجموعه ای از رفتارهای عاطفی که برای شایستگی در یک کار مورد نیاز است و شامل مهارتهای غیر فنی و اخلاق حرفه ای می باشد .
ایمنی : مواردی است که عدم یا انجام ندادن صحیح آن موجب بروز حوادث و خطرات در محیط کار می شود .
توجهات زیست محیطی : ملاحظاتی است که در هر شغل باید رعایت و عمل شود که کمترین آسیب به محیط زیست وارد گردد.
خلاصه استاندارد صلاحیت
سرویس و نگهداری خودرو
سرویس و نگهداری خودرو شغلی است در حوزه صنایع خودرو که شامل شایستگی هایی چون ایمنی و بهداشت محیط کار ، سرویس سیستم روغن کاری ، سرویس سیستم جرقه زنی ، سرویس سیستم ترمز و چرخها ، سرویس سیستم خنک کاری سرویس سیستم سوخت رسانی ، سرویس سیستم انتقال قدرت و تست با دستگاه می باشد و با شغل تعمیرکار اتومبیل های سواری در ارتباط می باشد .
| حداقل تحصیلات | سوم ابتدایی (پایه نهضت سواد آموزی) |
|---|---|
| تواناییهای جسمی و ذهنی | داشتن سلامت کامل جسمانی و روانی |
| مهارتهای پیشنیاز |
|
| ساعات آموزش کل | 150 ساعت |
| ساعات نظری | 42 ساعت |
| ساعات عملی | 108 ساعت |
| درصد کتبی | 25.0% |
| درصد عملی | 65.0% |
| درصد اخلاق حرفهای | 10.0% |
صلاحیتهای مربی:
لیسانس مرتبط و یا فوق دیپلم صنایع خودرو با ۵ سال سابقه تدریس در این رشته
استانداردهای مرتبط
- استاندارد تعمیرکار اتومبیلهای سواری درجه ۲ با کد ٤٣/٢٣/٢/٤-٨
- استاندارد سرویس و نگهداری خودرو با کد ٤٩/٨١/٢/٤-٨
- استاندارد های آموزشی شرکت ایساکو در رابطه با آموزش تعمیر خودرو
موقعیت شغلی و دشواری
| دستهبندی شغل | جزو مشاغل عادی و کم آسیب |
|---|---|
| نیاز به استعلام وزارت | خیر |
اعضای کمیسیون
- علی موسوی
- رامک فرح آبادی
- ارژنگ بهادری
- ابراهیم خلیل زاده ایرانی اقدم (دفتر طرح و برنامه های درسی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور)
سازمانهای همکار
- مربیان رشته مکانیک خودرو سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور
وظایف
1 - ایمنی و بهداشت محیط کار
| ساعات کل | 11 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 4 ساعت |
| ساعات عملی | 7 ساعت |
دانش:
- ایمنی در کارگاه
- حفاظت و بهداشت کار
- انواع کمک های اولیه
- انواع تجهیزات اطفاء حریق
مهارتها:
- کار با وسایل ایمنی (ماسک، دستکش، عینک، کفش)
- کار با وسایل جعبه کمک های اولیه (بانداژ، پانسمان و .....)
- کار با وسایل اطفاء حریق
نگرش:
- رعایت اخلاق حرفه ای
- استفاده صحیح و مراقبت لازم از ابزارها حین کار
ایمنی و بهداشت:
- استفاده صحیح از لباس کار، کفش ایمنی، عینک ایمنی و ......
ملاحظات زیستمحیطی:
- نظافت محیط کار
- نظافت و جمع آوری پس ماندهای تعمیرات پس از اتمام کار و دفع اصولی آنها
- اطمینان از تهویه مناسب کارگاه
- صرفه جویی در مصرف انرژی – مدیریت مصرف آب
- جلوگیری از نشتی های احتمالی گاز به محیط و پاکسازی سریع در صورت نشت اتفاقی
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- جعبه کمک های اولیه
- کپسول آتش نشانی
- کفش ایمنی
- لباس کار
- دستکش
- عینک ایمنی
2 - سرویس سیستم روغن کاری
| ساعات کل | 9 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 3 ساعت |
| ساعات عملی | 6 ساعت |
دانش:
- مشخصات انواع روغن موتور
- مشخصات و ویژگیهای انواع فیلتر روغن
- بررسی انواع استانداردهای روغن موتور
مهارتها:
- تعویض روغن موتور
- تعویض فیلتر روغن
نگرش:
- رعایت اخلاق حرفه ای
- دقت در انجام کار
ایمنی و بهداشت:
- استفاده از لباس کار، کفش ایمنی، دستکش کار
- نظافت محیط کار
ملاحظات زیستمحیطی:
- عدم ریختن روغن سوخته در محیط
- جمع آوری پسماندها و نگهداری آنها در محیط مناسب
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- دستگاه ساکشن روغن
- فیلتر روغن
- روغن
- انواع آچار فیلتر
3 - سرویس سیستم جرقه زنی
| ساعات کل | 32 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 11 ساعت |
| ساعات عملی | 21 ساعت |
دانش:
- انواع شمع و کاربرد آنها
- انواع باتری و نحوه نگهداری و شارژ آنها
- انواع وایر و ابزار مخصوص آنها
- شنا خت ابزار و وسایل باز و بست و تنظیم شمع
مهارتها:
- بازدید باتری و شارژ آن
- بازدید وایرها و تعویض آنها
- بازدید شمعها ، تمیز کردن دهانه شمع ها و بستن آنها
نگرش:
- دقت در انجام کار
- رعایت اخلاق حرفه ای
ایمنی و بهداشت:
- استفاده از لباس کار، کفش ایمنی، دستکش کار
- نظافت محیط کار
ملاحظات زیستمحیطی:
- جلوگیری از ریختن اسید باطری در محیط کار
- اطمینان از تهویه مناسب کارگاه صرفه جویی در مصرف انرژی-مدیریت مصرف آب
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- باتری
- انواع شمع
- وایر
- دستگاه شارژ باتری
- مولتی تست دیجیتالی
- آب ا سید
- هیدرومتر
- فیلتر شمع
4 - سرویس سیستم ترمز و چرخ ها
| ساعات کل | 25 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 5 ساعت |
| ساعات عملی | 20 ساعت |
دانش:
- انواع سیستم ترمز
- مشخصات روغن ترمز و نحوه هواگیری از سیستم ترمز
- انواع تایر خودرو (سایز، جنس، شماره آنها )
- مشخصات و کاربرد و جنس لنت ترمز
مهارتها:
- تعویض روغن ترمز
- تعویض لنت ترمز چهار چرخ
- بررسی لاستیک و بالانس چرخ
- بررسی سیستم ترمز و هوا گیری از سیستم ترمز
نگرش:
- دقت در انجام کار
- رعایت اخلاق حرفه ای
ایمنی و بهداشت:
- استفاده از لباس کار، کفش ایمنی، دستکش کار
- نظافت محیط کار
ملاحظات زیستمحیطی:
- جلوگیری از انتشار پودر آزبست در فضای کار
- اطمینان از تهویه مناسب کارگاه صرفه جویی در مصرف انرژی-مدیریت مصرف آب
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- روغن ترمز
- انواع لنت
- لاستیک
- رینگ
- تالیور
- دیلم
- درجه باد
- دستگاه بالا نس
- انبر قفلی
- چکش
- پتک
- لاستیک درآور
- ابزارهای عمومی
- آچار چرخ
5 - سرویس سیستم خنک کاری
| ساعات کل | 20 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 4 ساعت |
| ساعات عملی | 16 ساعت |
دانش:
- انواع رادیاتور و مشخصات آنها
- انواع واتر پمپ و ترموستات و طرز کار آنها
- انواع تسمه پروانه و کاربرد آنها
- مشخصات ضد یخ
مهارتها:
- بررسی نشتی رادیاتور و سیستم خنک کاری
- بازدید واتر پمپ و ترموستات و تعویض آن
- بازدید تسمه پروانه و تعویض آن
- تهیه مایع خنک کننده
نگرش:
- تعویض قطعات مطابق دستور العمل کارخانه سازنده انجام شود
- دقت در انجام کار
- رعایت اخلاق حرفه ای
ایمنی و بهداشت:
- استفاده از لباس کار، کفش ایمنی دستکش ایمنی
- نظافت محیط کار
ملاحظات زیستمحیطی:
- دفع اصولی آب و روغن و ضایعات
- عدم ریختن مایع خنکاری بر روی زمین
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- رادیاتور
- واتر پمپ
- ترموستات
- تسمه پروانه
- ضدیخ
- آب
- واشرهای آب بندی
- خط کش و اندازه گیر
6 - سرویس سیستم سوخت رسانی
| ساعات کل | 17 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 4 ساعت |
| ساعات عملی | 13 ساعت |
دانش:
- انواع فیلتر بنزین ، مشخصات و خصوصیات آنها
- مشخصات لوله های سوخت رسانی
- انواع فیلتر هوا، جنس و ساختمان آنها
- انواع انژکتورها ساختمان و طرز کار آنها
مهارتها:
- تعویض صافی بنزین
- بررسی لوله های سوخت رسانی و نشتی آنها
- تعویض فیلتر هوا
- بررسی انژکتورها از نظر نشتی
نگرش:
- انجام کار مطابق دستورالعمل کارخانه سازنده انجام شود
- رعایت اخلاق حرفه ای
ایمنی و بهداشت:
- عدم مصرف دخانیات هنگام کار با بنزین
- استفاده از لباس کار دستکش و کفش ایمنی
- استفاده نکردن از فندک و وسایل اشتغال زا
ملاحظات زیستمحیطی:
- دفع اصولی مایعات و ضایعات
- جلوگیری از ریختن بنزین روی زمین
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- فیلتر بنزین
- فیلتر هوا
- انژکتور
- بنزین
- سوزن انژکتور
- ابزار عمومی کارگاهی
7 - سرویس سیستم انتقال قدرت
| ساعات کل | 7 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 3 ساعت |
| ساعات عملی | 4 ساعت |
دانش:
- مشخصات گیربکس و دیفرانسیل و نحوه تخلیه روغن آنها
- انواع واسکازین
مهارتها:
- بازدید سطح روغن گیربکسهای معمولی و اتوماتیک
- تعویض روغن گیربکسهای معمولی
- تعویض روغن گیربکسهای اتوماتیک
نگرش:
- انجام کار طبق دستورالعمل کارخانه سازنده انجام شود.
- رعایت اخلاق حرفه ای
ایمنی و بهداشت:
- استفاده از لباس کار دستکش ایمنی و کفش ایمنی
- نظافت محیط کار
ملاحظات زیستمحیطی:
- دفع اصولی روغن و ضایعات
- اطمینان از تهویه مناسب کارگاه صرفه جویی در مصرف انرژی-مدیریت مصرف آب
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- جعبه بکس
- ابزارهای عمومی کارگاه
- واسکازین
- گیربکس معمولی
- گیربکس اتوماتیک
- روغن گیربکس های اتوماتیک
8 - تست با دستگاه
| ساعات کل | 29 ساعت |
|---|---|
| ساعات نظری | 9 ساعت |
| ساعات عملی | 20 ساعت |
دانش:
- اجزای سیستم سوخت رسانی (یونیت کنترل، سنسورها، عملگرها، مدار الکتریکی و ......)
- نحوه کار با دستگاه دیاگ
مهارتها:
- نصب، راه اندازی و کالبیره کردن دستگاه دیاگ
- تست سنسورها
- تست عملگرها
نگرش:
- کار مطابق با دستورالعمل کارخانه سازنده انجام شود
- دقت در انجام کار
- تست عملگرها
ایمنی و بهداشت:
- استفاده از لباس کار، دستکش ایمنی و کفش ایمنی
- نظافت محیط کار
ملاحظات زیستمحیطی:
- اطمینان از تهویه مناسب کارگاه صرفه جویی در مصرف انرژی-مدیریت مصرف آب
- جلوگیری از نشتی های احتمالی گاز به محیط و پاکسازی سریع در صورت نشت اتفاقی
تجهیزات، ابزار و مواد مصرفی:
- دستگاه عیب یاب
- انواع سنسورها
- انواع عملگرها
- خودرو روز بازار
- میزفلزی کار
- گیره کار
- ابزار و تجهیزات الکترونیکی
استاندارد تجهیزات
نکته: تجهیزات و ابزارهای مورد نیاز برای انجام این استاندارد شغلی در جدول زیر ارائه شده است.
| نام | مشخصات فنی | تعداد |
|---|---|---|
| دستگاه بالانس چرخ | استاندارد | یک دستگاه |
| دستگاه لاستیک درآور | استاندارد | یک دستگاه |
| دستگاه ساکشن روغن | استاندارد | یک دستگاه |
| دستگاه نشت یاب رادیاتور | استاندارد | یک دستگاه |
| دستگاه نیروسنج تسمه | استاندارد | یک دستگاه |
| دستگاه عیب یاب | استاندارد | یک دستگاه |
| دستگاه شارژ باتری | استاندارد | یک دستگاه |
| مولتی متر دیجیتالی | استاندارد | 2 |
| کپسول آتش نشانی | استاندارد | ۲ کپسول |
| جعبه کمک های اولیه | استاندارد | یک جعبه |
| استپر موتور | استاندارد | ۲ عدد |
| خودرو پژو ۴۰۵ | خودروی روز بازار | یک دستگاه |
| خودرو پراید | خودروی روز بازار | یک دستگاه |
| اگزوز فن | استاندارد | یک دستگاه |
| کامپیوتر | استاندارد | ۳ دستگاه |
| ویدئو پروژکتور | استاندارد | یک دستگاه |
| کلیه سنسورهای خودرو | متعلق به خودروهای روز بازار | از هر کدام یک عدد |
| کلیه عملگرهای خودرو | متعلق به خودروهای روز بازار | از هر کدام یک عدد |
| پمپ بنزین برقی | متعلق به خودروهای روز بازار | از هر کدام یک عدد |
استاندارد ابزار
نکته: ابزارهای مورد نیاز برای انجام این استاندارد شغلی در جدول زیر ارائه شده است.
| نام | مشخصات فنی | تعداد |
|---|---|---|
| جعبه بکس | کامل | ۲ جعبه |
| آچار تخت میلیمتری | یک سری | یک سری |
| آچار رینگی | یک سری | یک سری |
| انواع پیچ گوشتی | ست کامل | یک دست |
| انبر دست | استاندارد | یک عدد |
| آچار شمع | استاندارد | یک عدد |
| آچار فیلتر | استاندارد | یک عدد |
| آچار فیلتر | آلمانی | ۱ عدد |
| هیدرومتر | استاندارد | ۱ عدد |
| درجه باد | استاندارد | یک عدد |
| تالیور | استاندارد | یک عدد |
| دیلم | استاندارد | یک عدد |
| آچار چرخ | استاندارد | یک عدد |
| آچار آلن | ست کامل | یک سری |
| سیم سیار | استاندارد | ۹ کلافی |
| مولتی متر | استاندارد | ۱ عدد |
| دم باریک | استاندارد | ۱ عدد |
| سیم چین | استاندارد | ۱ عدد |
| چکش پلاستیکی | استاندارد | ۱ عدد |
دورههای مرتبط
گالری
تصویری برای گالری ثبت نشده است.